Bạn có hay gặp phải những khó khăn trong công việc và cuộc sống mà chưa biết cách giải quyết? Bạn đang tò mò liệu có cách nào khác không?
Nếu bạn đang có những thắc mắc này thì hãy Glints Việt Nam làm sáng tỏ qua bài viết này ngay nhé!
Định nghĩa kỹ năng xử lý vấn đề là gì?
Kỹ năng giải quyết vấn đề (Problem Solving Skills) là một kỹ năng tổng hợp trong quá trình nhận biết, đánh giá và phân tích các vấn đề hoặc tình huống bất ngờ xảy ra trong công việc hoặc cuộc sống để đưa ra những giải pháp tối ưu nhất.
Tầm quan trọng và vai trò của kỹ năng giải quyết vấn đề
Kỹ năng giải quyết vấn đề thực sự đóng vai trò quan trọng và là một trong những kỹ năng mềm không thể thiếu trong cuộc sống.
Có những tình huống xảy ra thường xuyên và khó tránh khỏi. Trong những lúc đó, việc tìm ra cách giải quyết tốt nhất để giảm thiểu rủi ro trong tương lai là điều cần thiết.
Kỹ năng giải quyết vấn đề giúp bạn tự tin, điềm tĩnh và tìm ra cách xử lý tốt nhất. Qua việc xác định, đánh giá và phân tích từ nhiều góc độ khác nhau, bạn có thể lựa chọn đúng và giải quyết các vấn đề một cách hiệu quả.
6 kỹ năng xử lý vấn đề cần có
Kỹ năng truyền đạt và nghe hiểu
Giao tiếp thành thạo sẽ giúp bạn tạo liên kết với mọi người, thể hiện sự chuyên nghiệp và đạt được hiệu quả cao trong công việc.
Đồng thời, việc sử dụng kỹ năng lắng nghe cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xử lý và tìm ra giải pháp cho các vấn đề. Bằng cách lắng nghe những ý kiến đóng góp từ mọi người xung quanh, ta có thể nhìn nhận vấn đề từ nhiều góc độ khác nhau và từ đó tìm ra cách giải quyết tốt nhất.
Kỹ năng nghiên cứu
Sau khi xác định vấn đề, bạn cần tiến hành nghiên cứu kỹ lưỡng về các sự việc liên quan nhằm tìm ra phương pháp giải quyết tốt nhất.
Kỹ năng phân tích dữ liệu
Kỹ năng phân tích giúp bạn nhận biết nguyên nhân của vấn đề một cách nhanh chóng. Điều này giúp bạn quản lý, tạo ra ý tưởng cho các dự án và xử lý các vấn đề một cách hiệu quả.
Kỹ năng đưa ra quyết định
Khi đối mặt với vấn đề, bạn và đồng đội sẽ cùng nhau đề xuất nhiều phương án giải quyết khác nhau. Tuy nhiên, chỉ có một phương án tốt nhất được chọn lựa. Vì vậy, người lãnh đạo cần phải có kỹ năng ra quyết định và giải quyết vấn đề một cách thông suốt nhất.
Kỹ năng quản lý rủi ro
Các vấn đề gặp phải đều tiềm ẩn một số rủi ro. Bạn cần nhận biết được các tình huống có thể xảy ra và lập kế hoạch phòng ngừa cho trường hợp xấu nhất.
Việc này giúp giảm thiểu tổn thất cho dự án và doanh nghiệp. Vì vậy, nếu bạn không có khả năng quản lý rủi ro, thì rất khó để giải quyết vấn đề một cách hiệu quả.
Kỹ năng đổi mới
Có kỹ năng sáng tạo sẽ giúp bạn tạo ra những ý tưởng độc đáo, bất ngờ mà không phải ai cũng có thể nghĩ ra. Điều này sẽ chứng tỏ khả năng làm việc và giá trị mà bạn có thể mang lại cho công ty.
Quy trình sáu bước để giải quyết vấn đề và đưa ra quyết định
Bước 1: Xác định vấn đề
Nhận thức vấn đề và đánh giá tầm quan trọng của nó là bước đầu tiên để xác định thứ tự ưu tiên trong việc giải quyết vấn đề. Phát hiện vấn đề sẽ giúp tiết kiệm thời gian và nỗ lực.
Để nhận ra vấn đề, bạn cần xem xét kỹ lại từ đầu hoặc nhờ sự hỗ trợ từ một người có chuyên môn. Bởi vì đôi khi, người ngoài cuộc có thể nhạy bén hơn với vấn đề mà bạn đang gặp phải.
Bước 2: Khám phá nguồn gốc của vấn đề và cá nhân chịu trách nhiệm chính
Người có khả năng giải quyết vấn đề thành thạo sẽ luôn tìm hiểu nguồn gốc của vấn đề, từ khi nào nó bắt đầu và phân tích nó một cách khách quan. Nếu bạn hiểu rõ nguyên nhân gây ra vấn đề, bạn sẽ đạt được kết quả tốt nhất.
Sau khi nghiên cứu về nguồn gốc của vấn đề, bạn cần định rõ người chịu trách nhiệm chính cho vấn đề đó.
Bước này giúp bạn xác định hướng cần giải quyết và lựa chọn người phù hợp để đảm nhận trách nhiệm chính. Điều này giúp tránh tình trạng mọi người đều tham gia vào việc giải quyết vấn đề, gây ra xung đột và làm tình hình trở nên nghiêm trọng hơn.
Bước 3: Phân tích nhiều mặt để hiểu vấn đề
Nguồn gốc của vấn đề đó là tiền đề dẫn đến cách giải quyết. Vì vậy, nếu không xác định đúng, bạn sẽ ngày càng sai lệch hoặc lặp đi lặp lại. Bạn nên dành nhiều thời gian để kiểm soát thông tin và nghiên cứu vấn đề một cách tỉ mỉ và chính xác nhất có thể.
Để có cái nhìn toàn diện về vấn đề, hãy khám phá nó từ nhiều góc độ khác nhau. Dưới đây là một số câu hỏi cụ thể:
Bước 4: Đối chiếu và chọn lựa phương án tối ưu nhất
Có nhiều cách để giải quyết một vấn đề. Tuy nhiên, để chọn được phương án tốt nhất, bạn cần so sánh các tiêu chí như thời gian, số lượng công việc và hiệu quả công việc.
Bước 5: Áp dụng giải pháp
Hãy bắt đầu thực hiện những kế hoạch và dự định đã được chuẩn bị cẩn thận trước đó. Khi mọi việc diễn ra theo kế hoạch, bạn sẽ cảm thấy thư thái và nhẹ nhõm hơn.
Bước 6: Giám sát tiến trình và đánh giá hiệu quả
Sau khi vấn đề đã được giải quyết, bạn cần xem xét và đánh giá kết quả của quá trình thực hiện. Nếu vấn đề đã được giải quyết tốt, điều đó có nghĩa là bạn đã thành công trong việc giải quyết vấn đề.
Nếu tình hình không thay đổi mà ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn, bạn cần thực hiện các biện pháp xử lý kịp thời trong quá trình theo dõi và đánh giá.
Những tips nhỏ giúp bạn nâng cao khả năng xử lý vấn đề
Sử dụng bản đồ tư duy Mindmap
Sơ đồ tư duy là một phương pháp phân tích và tổng hợp vấn đề bằng cách sử dụng hình ảnh và màu sắc để giúp người dùng dễ dàng hiểu và nắm bắt các vấn đề được mô tả.
Sơ đồ có nhiều ưu điểm như tiết kiệm thời gian, tăng khả năng ghi nhớ, kích thích sự sáng tạo, giải quyết vấn đề và phát triển ý tưởng.
Sử dụng phương pháp Brainstorming
Brainstorming là một kỹ thuật sáng tạo, tạo điều kiện tự do để đem lại những ý tưởng mới, đột phá mà không bị ràng buộc bởi nguyên tắc nào.
Ở đó, không có bất kỳ sáng tạo hay ý tưởng nào bị từ chối. Ngay cả những đóng góp điên rồ, kỳ quặc cũng được hoan nghênh.
Bạn sẽ thu được một danh sách các giải pháp sáng tạo đa dạng nhờ vào những ý tưởng phong phú và độc đáo. Có thể một trong số đó sẽ giải quyết vấn đề của bạn một cách hiệu quả tuyệt vời.
Sử dụng nguyên tắc IDEAL
IDEAL là viết tắt của các từ Identify, Define, Explore, Action, Look and Learn. Vậy, nguyên tắc IDEAL có ý nghĩa như thế nào?
Tạo ra các tình huống và rèn luyện thường xuyên
Khiến vấn đề có thể phát sinh bất kỳ lúc nào, vì vậy bạn cần tạo cơ hội để luyện tập thường xuyên bằng cách tạo ra các tình huống để nâng cao khả năng xử lý. Điều này sẽ giúp bạn tự tin hoàn toàn khi đối mặt với mọi vấn đề.
Luôn nhớ quy trình xử lý vấn đề
Ghi nhớ và thực hiện đúng quy trình sẽ mang lại kết quả như mong đợi. Ngược lại, nếu quên và làm sai quy trình, bạn sẽ gặp khó khăn trong việc giải quyết vấn đề và có thể thu được kết quả không tốt.
Theo dõi và học hỏi từ những người có chuyên môn xuất sắc
Học từ những người khác cũng là một cách để bạn phát triển và nâng cao khả năng giải quyết vấn đề và ra quyết định. Vì vậy, hãy tận dụng mọi cơ hội để xử lý tình huống và nâng cao kỹ năng của bạn.
Luôn nâng cao và tích luỹ kiến thức về lĩnh vực đảm nhiệm
Việc không ngừng nâng cao và tích luỹ kiến thức về lĩnh vực mình đảm nhận sẽ giúp khai thác tối đa khả năng cá nhân về những gì đã có. Đặc biệt, từ kiến thức sở hữu, ta có thể tìm ra nhiều giải pháp chính xác cho các vấn đề và xử lý chúng một cách triệt để.
Làm thể nào để thể hiện khả năng giải quyết vấn đề trong quá trình ứng tuyển?
Hiện tại, sự quan tâm của các nhà tuyển dụng đang tập trung vào khả năng giải quyết vấn đề của ứng viên. Điều này bởi vì nhân viên có khả năng này có thể giúp công ty khắc phục các sự cố và thiệt hại.
Công ty có thể giảm thiểu mất mát về doanh thu bằng cách xác định, đánh giá và phân tích vấn đề một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Đặc điểm nổi bật về khả năng xử lý vấn đề trong CV
Không nên bỏ qua kỹ năng này khi viết CV. Hãy cung cấp một ví dụ về cách bạn đã sử dụng kỹ năng giải quyết vấn đề để thành công. Ví dụ, trong các tình huống giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, tài chính, v.V.
Bạn cho thấy khả năng phân tích vấn đề và đề xuất những biện pháp nhằm tăng lợi nhuận tổng thể cho doanh nghiệp của bạn.
Sử dụng khả năng xử lý vấn đề trong cuộc phỏng vấn
Khi tuyển dụng, nhà tuyển dụng thường đặt ra các câu hỏi về hành vi của ứng viên. Trong trường hợp đó, bạn có thể áp dụng nguyên tắc STAR, viết tắt của Tình huống (Situation), Nhiệm vụ (Task), Hành động (Action) và Kết quả (Result).
Nguyên tắc mô tả câu chuyện là một phương pháp để xác định nguyên nhân vấn đề, trình bày chi tiết quan trọng, đưa ra hướng giải quyết, mô tả bước thực hiện và kết quả sau khi vấn đề được giải quyết.
Xây dựng danh sách các câu hỏi phỏng vấn liên quan đến khả năng xử lý vấn đề
Một số câu hỏi phỏng vấn về khả năng xử lý các vấn đề thường gặp như:
Kết luận
Bài viết đã giải thích chi tiết về khái niệm năng lực giải quyết vấn đề, vai trò và quy trình của kỹ năng này. Đồng thời, Glints Việt Nam cũng chia sẻ các mẹo nhỏ và kinh nghiệm để thể hiện kỹ năng giải quyết vấn đề trong phỏng vấn xin việc.
Mong rằng với những kiến thức mà Glints chia sẻ, bạn có thể nâng cao kỹ năng giải quyết vấn đề của mình và áp dụng nó vào công việc và cuộc sống.
