Bài Hoa Nhật (Hanafuda – 花札) – cái tên vừa quen vừa lạ, gợi lên hình ảnh những bông hoa rực rỡ trên nền giấy mộc mạc. Loại bài lá này đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa Nhật Bản từ thế kỷ 19. Hôm nay, hãy cùng tôi, một người đam mê Hanafuda, khám phá cách chơi Koi Koi (Go-Stop) – biến thể đơn giản và hấp dẫn nhất của bài Hoa.
Hình ảnh bộ bài Hoa Hanafuda truyền thống của Nhật Bản
Hành trình từ Nintendo đến thế giới game hiện đại
Ít ai biết rằng, Hanafuda chính là “nấc thang” đầu tiên đưa Nintendo trở thành “ông lớn” trong ngành công nghiệp game như hiện nay. Năm 1889, Fusajiro Yamauchi – “cha đẻ” của Nintendo, đã thành lập công ty với mục tiêu sản xuất và phân phối Hanafuda. Cho đến tận bây giờ, bên cạnh những tựa game đình đám, Nintendo vẫn tiếp tục sản xuất dòng bài Hanafuda truyền thống và cả phiên bản mang phong cách Mario độc đáo.
Hướng dẫn cách chơi Koi Koi (Go-Stop) – Khám phá thế giới Hanafuda đầy màu sắc
1. Khái quát về luật chơi Koi Koi
Koi Koi (Go-Stop) sử dụng bộ bài Hanafuda gồm 48 lá, chia thành 12 tháng, mỗi tháng có 4 lá bài. Điểm đặc biệt là các lá bài không có số mà được phân biệt bằng hình vẽ độc đáo. Mục tiêu của trò chơi là bạn cần thu thập các lá bài trên bàn chơi để tạo thành các bộ (Yaku) có giá trị điểm khác nhau.
2. Bắt đầu cuộc chơi – Chia bài và luật chơi cơ bản
-
Số người chơi: Từ 2 đến 6 người.
-
Chia bài:
-
Chọn Nhà cái (Oya-san): Người chia bài và đánh đầu tiên. Có thể chọn bằng cách oẳn tù tì hoặc bốc lá bài đại diện cho tháng gần nhất.
-
Số lượng bài: Tùy thuộc vào số người chơi (xem bảng bên dưới).
Số người chơi Số bài trên tay Số bài trên sân 2 người 8 lá 8 lá 3 người 7 lá 6 lá 4 người 5 lá 8 lá 5 người 4 lá 8 lá 6 người 3 lá 12 lá -
-
Mỗi lượt chơi: Gồm 3 hành động chính:
-
Hành động 1 (bắt buộc): Đánh 1 lá bài trên tay xuống. Nếu lá bài trùng tháng với lá bài trên Sàn, bạn được Bắt lá bài đó và đặt cả hai lá bài về phía mình (ngửa lên).
-
Hành động 2 (bắt buộc): Bốc 1 lá bài từ chồng bài úp. Nếu lá bài bốc được trùng tháng với lá bài trên Sàn, bạn được Bắt lá bài đó. Nếu không, bạn để lá bài đó trên Sàn.
-
Hành động 3 (Koi Koi): Chỉ xảy ra khi người chơi tạo được ít nhất 1 Yaku. Người chơi có 2 lựa chọn:
- Dừng (Yame): Kết thúc ván chơi và nhận điểm dựa trên Yaku đã tạo.
- Chơi tiếp (Koi Koi): Tiếp tục chơi để tạo thêm Yaku và nhận điểm cao hơn. Lưu ý: Nếu bạn Koi Koi nhưng đối phương tạo được Yaku trước, bạn sẽ không nhận được điểm nào, và điểm của đối phương sẽ được nhân đôi.
-
3. Điểm số – Yếu tố quyết định chiến thắng
-
Kết thúc ván chơi: Khi một người chơi Dừng (Yame) hoặc một trong hai người chơi đạt đủ 7 điểm.
-
Tính điểm: Dựa trên tổng giá trị Yaku mà người chơi đã tạo được.
-
Trường hợp đặc biệt:
-
Hòa (Nagare): Cả hai người chơi liên tục Koi Koi nhưng không tạo thêm Yaku nào.
-
Thắng ngay (Phỏm): Ngay sau khi chia bài, nếu bạn có một trong hai bộ sau, bạn sẽ thắng ngay và nhận 6 điểm:
- Tứ quý: 4 lá bài cùng tháng.
- Tứ quý đôi: 2 cặp bài cùng tháng của 2 tháng khác nhau.
-
4. Phân loại bài và cách thức “bắt bài”
Hanafuda sử dụng hình ảnh để phân biệt các lá bài, không có số hay ký hiệu.
-
Phân loại theo tháng: 12 tháng, mỗi tháng 4 lá bài.
-
Phân loại theo loại bài:
- Quân đặc biệt: Thường được trang trí cầu kỳ hơn.
- Tan (cuộn giấy): Có mặt ở hầu hết các tháng (trừ tháng 8 và 12).
- Hikari (hoặc Tane): Mang giá trị điểm cao. Ví dụ: Lá Hikari tháng 1.
- Quân thường (Kasu): Chủ yếu dùng để bắt các lá Tan hoặc Hikari/Tane.
- Quân đặc biệt: Thường được trang trí cầu kỳ hơn.
-
Bắt bài: Chỉ được phép bắt lá bài cùng tháng với lá bài bạn vừa đánh xuống.
Hình ảnh minh họa các lá bài trong bộ bài Hoa Hanafuda
5. Bảng Yaku – “Chìa khóa” để giành chiến thắng
| Tên Yaku | Mô tả | Điểm |
|---|---|---|
| Ngũ Quang | 5 lá Hikari đầu tiên của tháng 1, 3, 8, 11, 12 | 10 điểm |
| Tứ Quang | Giống Ngũ Quang nhưng không có Michikaze (Hikari tháng 1) | 8 điểm |
| 7 điểm | 4 lá Hikari bất kỳ, bao gồm Michikaze | 7 điểm |
| Tam Quang | 3 lá Hikari bất kỳ | 5 điểm |
| Câu đối đỏ | 3 lá cuộn câu đối màu đỏ | 5 điểm |
| Giấy tím | 3 lá cuộn giấy màu tím | 5 điểm |
| Tam động vật | Lợn rừng, Hươu, Bướm | 5 điểm |
| Ngắm hoa anh đào | Hikari tháng 3 và Cốc rượu | 5 điểm |
| Ngắm trăng | Hikari mặt trăng và Cốc rượu | 5 điểm |
| 5 Tane | 5 lá Tane bất kỳ. Từ lá thứ 6 trở đi, mỗi lá cộng thêm 1 điểm. | 1 điểm |
| 5 Tan | 5 lá Scroll bất kỳ. Từ lá thứ 6 trở đi, mỗi lá cộng thêm 1 điểm. | 1 điểm |
| 10 Kasu | 10 lá Kasu. Cốc rượu cũng được tính là Kasu. Từ lá thứ 11 trở đi, mỗi lá cộng thêm 1 điểm. | 1 điểm |
Lưu ý:
- Lá bài Cốc rượu có thể được tính là Kasu khi cần thiết.
- Nếu ở lượt cuối cùng, tổng điểm Yaku của bạn lớn hơn hoặc bằng 7, điểm của bạn sẽ được nhân đôi.
Nơi để trải nghiệm bài Hoa Hanafuda
1. Chơi trực tiếp:
-
Mua bài: Bạn có thể đặt mua bộ bài Hanafuda truyền thống trên Amazon.co.jp (Nhật Bản) hoặc các cửa hàng bán đồ chơi, đồ lưu niệm Nhật Bản.
-
In bài: Tải bản in Hanafuda online và tự cắt để chơi.
2. Chơi online:
Tải ứng dụng Hanafuda trên điện thoại:
- Android: https://goo.gl/KYVEP
- iOS: https://goo.gl/mNVDkB
Lời kết
Bài Hoa Hanafuda không chỉ là một trò chơi giải trí mà còn chứa đựng nét đẹp văn hóa đặc sắc của Nhật Bản. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về luật chơi Koi Koi và cách thức để trở thành một “tay chơi” Hanafuda thực thụ. Chúc bạn có những giây phút thư giãn thú vị với Hanafuda!
